Khám phá Windows từ những dòng lệnh !

**Trong hệ điều hành Windows còn rất nhiều công cụ hữu ích, tuy nhiên những công cụ này lại không nằm trên màn hình giao diện người dùng đồ họa thường vốn là điểm mạnh của Windows mà ẩn mình dưới những dòng lệnh. Có thể đã nhiều người biết nhưng bài này dành cho những người ít dùng hoặc mới làm quen với dòng lệnh.
Câu lệnh thường được mở bằng môi trường sau: Microsoft Command Line Interpreter - tạm dịch: trình thông dịch dòng lệnh của Microsoft. Tên thực thi được viết tắt thành: CMD.
Để chạy CMD có thể khởi động từ Start -> RUN gõ vào CMD hoặc Start -> All Programs (Programs) -> Accessories -> Command Prompt.
Cấu trúc câu lệnh bao gồm:
Câu lệnh /tham số.
Ví dụ:
date /T




Date: hiện thị ngày hiện tại và cho phép bạn thiết lập lại ngày tháng và /T là tham số bảo rằng chỉ hiện thị chứ không thiết lập lại ngày tháng.
Ngoài ra bạn có thể xuất một tham số nào đó ra 1 file text bằng cách:

Câu lệnh > C:\info.txt

ipconfig > C:\MyIp.txt


Ipconfig sẽ cho thông tin địa chỉ network của bạn gồm IP, Gateway, Subnet Mask
ký hiện > cho biết bạn muốn xuất thông tin kết quả này ra ngoài C:\ chính là ổ đĩa sẽ lưu giữ file thông tin, MyIP.txt là file lưu giữ kết quả được xuất ra từ IPConfig.
Và tất nhiên là bạn có thể kết hợp thêm với các tham số. Hữu ích cho những ai biên soạn tài liệu và cất giữ cấu hình tham khảo. ví dụ:
Ipconfig /all >> C:\IpDetails.txt


Kéo và Thả trong CMD:
Ví dụ bạn đang năm trong thư mục H:\Softwares\Security\Firewall\ZoneAlarm\. Trong thư mục này có 1 file serialinfo.exe chẳng hạn nhưng bạn click vào thì một khung cửa sổ đen hiện lên rồi tắt mất. Bạn chưa kịp xem gì cả. Vậy làm sao để xem được nội dung file này.Chỉ cần kéo và thả tên thư mục bắt đầu từ ZoneAlarm vào CMD và thêm câu lệnh CD (Change Directory) trước đường dẫn đó là bạn có thể chuyển nhanh tới thư mục bạn cần. Không chỉ áp dụng cho thư mục mà còn cho cả tập tin.
Xem và dùng lại các câu lệnh đã dùng:
CMD luôn lưu lại mọi câu lệnh bạn đã dùng qua. Có thể dung phím mũi tên lên, hoặc xuống. Hay nhấn nút F7 sẽ có 1 popup nhỏ chứa danh sách các câu lệnh đã dùng qua.
Trên là một vài khái niệm cơ bản về CMD.
Tiếp theo là dùng câu lệnh từ nó.
OpenFiles sẽ cho biết ai đang dùng các tập tin (thư mục) mà bạn đang chia sẽ trên hệ thống mạng. Nếu thấy ghét một thằng nào đó không thích cho nó dùng nữa thì hãy ra tay:

OpenFiles /Disconnect /ID id  hoặc OpenFiles /Disconnect /A tên-truy-cập

Recover để "cứu" một file nào đó bị hỏng khi file đó nằm trên vùng đĩa hư (bad sector chăng hạn). Chỉ hoạt động khi hệ thống file của bạn là NTFS (Fat32/Fat không dùng được đâu nhé). Nó dở 1 chỗ là dùng lệnh này cho từng file một nên có nhiều file hư các bác nên tìm tiện ích của các hãng thứ 3.
Tasklist liệt kê các tác vụ (các chương trình ứng dụng đang chạy trong bộ nhớ máy tính) chi tiết. Sẽ cho bạn biết tên process đang chạy. Process là một luồng xử lý được CPU cấp riêng khi thực thi một ứng dụng (chương trình) hay PID (Process ID). TaskList hữu ích khi dùng với
TaskKill để "kill" một "task" đang chạy trong bộ nhớ. Ai ra net mà bị máy đó cài DWK gì đấy hay NetCafe thì dùng

cmd /k TaskList > C:\listproc.txt


để lấy thông tin PID của NetCafe và NTSystem.exe đối với DWK. Và dùng TaskKill /PID [id của process] /F là coi nhưng kill xong cái program đó .
Ex: PID của Explorer lấy từ Tasklist là 524 và muốn kill nó:

taskkill /PID 524 /F


là xong. Gọi là kill chứ nó không chết luôn đâu. Restart/ Logoff/ hay gọi lại là sẽ có thui
Compact tương tự như chức năng tiết kệm dung lượng đĩa trên Windows XP hay 2003 (Vista) - chỉ có khi dùng NTFS là "Compress Contents To Save Disk Space". Cũng có thể các bác có nhiều kiểu làm như click phải chuột vào một file chọn Properties -> Advanced rồi check vào ô tiết kiệm dung lượng cho file này. Nhưng khi các bác muốn nén tất các file có phần mở rộng là *.doc thì Compact là lựa chọn tốt nhất (câu này giống quảng cáo cái gì trên TV ấy nhờ  ).

Ví dụ: E:\>Ebooks>Compact /c *.pdf

tham số /c chỉ định nén một định dạng file nào đó và *.pdf là định dạng file cần nén.
Sau khi nén các file sẽ có màu xanh (blue) để phân biệt với file thường.
Và muốn trả lại "thuở ban đầu" của các file đã nén thì hãy thay thế /c bằng /u
Control mở Control Panel từ CMD.
GetMac lấy thông tin địa chỉ MAC (Media Access Control) từ card mạng.
SystemInfo hiện thị thông tin của hệ thống từ cấu hình cơ bản, loại CPU, khu vực địa lý, các bản hotfix (bản cập nhập) đã cài trong máy, v.v...
Tree hiện danh sách thư mục trong mộ thư mục đinh sẳn theo hình rễ cây . Cái này dùng để in thư mục ra ngoài cũng rất tốt

D:\tree Music > ListMusic.txt


Có thể tìm hiểu thêm về cách dùng các dòng lệnh như :

Help câu-lệnh
ex:
Help tree

hay
tree /help hoặc tree /?